سفارش تبلیغ
صبا ویژن

جدول برنامه ریزی خود کنترل اسکینری
مقدمه:
در این نوشتار بر آنیم تا شما را با یکی از مؤثرترین روش های علمی و روان شناختی در برنامه ریزی درسی مبتنی بر اصول رفتارگرایی بی.اف.اسکینر  (B.F.Skinner) آشنا کنیم. تمام تلاش خود را خواهم نمود تا بیشتر به جنبه های کاربردی این روش بپردازم لکن برای عده ای از خوانندگان از قبیل مشاوران، معلمان،برنامه ریزان درسی و کلیه کسانی که به مباحث روان شناسی و تعلیم و تربیت علاقه مندند؛ ذکر پاره ای از مبانی علمی این مقوله خالی از لطف نمی باشد.امیدوارم که از حوصله داوطلبان عزیز کنکور که مخاطب اصلی این یادداشت می باشند فراتر نرود.با وجود این مباحث تخصصی را در کادر آبی درج خواهم کرد تا در صورتی که تمایل به خواندن آنها ندارید از آن بگذرید.

 

این روش برگرفته از روشهایی است که برای سنجش و درمان بسیاری ازاختلالات رفتاری در برنامه های تغییر رفتار درمانی استفاده می گردد.در روش نظارت شخصی (self-monitoring) یا ثبت شخصی(self-recording)یا خود کنترلی (self-control) درمان جو - که  در اینجا همان دانش آموز است- به مشاهده و ثبت رفتار خود می پردازد.در واقع این روش نوعی روش سنجش مستقیم رفتار توسط شخص رفتار کننده است. (در اینجا منظور از رفتار، مطالعه است.) با این حال علت اینکه آن را در زمره روش های سنجش غیرمستقیم قرار می دهند این است که در آن درمانگر یا یک مشاهده گر آموزش دیده به مشاهده و ثبت رفتار مددجو نمی پردازد .
هنگامی که نتایج به دست آمده رضایت بخش نیست می توان از تدابیری برای بهبود آن استفاده کرد. مثلاً به مددجو گفته شود کار ثبت رفتارش- در اینجا جدول برنامه ریزی هفتگی _ گاه به گاه بررسی خواهد شد.یا اینکه به وی برای ثبت دقیق رفتارش پاداش داد. در این صورت دقت مشاهدات و ثبت رفتار در او افزایش می یابد.
یکی از ویژگی های این روش سنجش رفتاری این است که به خودی خود موجب بهبود رفتار می شود. در اینجا بهبود رفتار افزایش ساعات مطالعه و تقسیم درست فراوانی آن میان دروس مختلف است. همان طور که اگر شخص فربهی مرتباً میزان مصرف کالری های روزانه خود را زیر نظر بگیرد، این عمل به خودی خود در کاهش وزن او مؤثر خواهد بود. به این پدیده واکنش پذیری (reactivity) می گوئیم. یعنی ابزار سنجش ،خود باعث بهبود رفتار گشته است. (برای مطالعه بیشتر به کتاب تغییر رفتار و رفتار درمانی: نظریه ها و روش ها،تالیف دکتر علی اکبر سیف ،نشر دوران مراجعه کنید.)


چگونگی استفاده از جدول:
همانطور که نمونه ای از جدول را در ذیل مشاهده می کنید.سطر های این جدول شامل دروس عمومی و اختصاصی شما و ستونها شامل ستون پیش بینی، روزهای هفته و ستون های جمع می باشد. شما می توانید نمونه قابل چاپ جدول را از اینجا بردارید.

اکنون به شرح بخش های مختلف جدول خواهم پرداخت:
ستون دروس:
این ستونی است که شما نام دروس مورد مطالعه در رشته خودتان را خواهید نوشتبرای نمونه من دروس مر بوط به رشته ریاضی را نوشته ام.
ستون پیش بینی:
در ابتدا ی هفته با توجه به شناختی که از خود در هفته های گذشته کسب کرده اید و برنامه ای که پیش رو دارید پیش بینی می کنید که هر درس را چقدر بخوانید.توجه داشته باشید که این عدد نه زیاد آرمانی باشد که دست نایافتنی باشد و نه خیلی دست پائین که شما را برای بهبود رفتار مطالعه تحریک نکند.
ستون های ایام هفته:
در این خانه ها شما میزان مطالعه خود را پس از پایان آن یادداشت می کنید.مثلاً اگر شنبه 1:30 ساعت شیمی خوانده اید ، 3 ساعت حسابان و 2 ساعت زبان آنها را مانند نمونه یادداشت کنید. این اعداد را می توانید با دورنگ به تفکیک نوع مطالعه (تستی / تشریحی) یادداشت کنید.

ستون جمع تفکیکی:
در این ستون کل مطالعه یک درس در طول هفته به تفکیک نوع مطالعه یادداشت می شود.اکنون که 9 ماه تا کنکور مانده است نسبت مطالعه تشریحی به تستی باید حدوداً 3 به 1 باشد و هرچه به کنکور نزدیکتر می شویم این نسبت به نسبت 1 به 1 نزدیک تر گردد.
ستون جمع کل:
این ستون حاصل جمع ساعات مطالعه تستی و مطالعه تشریحی است که در ستون قبل نوشته اید.
ستون معلم و کلاس:
در این ستون ساعات شرکت در کلاس های آموزشگاه و یا تدریس خصوصی خود را بنویسید.
البته توصیه می گردد که بیش از دو نیم روز خود را برای این کار اختصاص ندهید.
ستون نمره تراز:
برای داوطلبانی که در آزمون های آزمایشی شرکت می کنند لازم است تا نمره تراز خود را در دروس مختلف پس از گرفتن کارنامه مربوط به آن هفته یادداشت کنند.این به شما کمک می کند تا بفهمید که در چه درسی باید بیشتر مطالعه کنید و نقاط ضعف و قوتتان کجاست.
معمولاً داوطلبان به درسی بیشتر علاقه دارند و بیشتر مطالعه می کنند لذا نمره بهتری می گیرند و باز چنین نتیجه می گیرند که در این درس امکان پیشرفت بیشتری دارند.اما واقعیت چنین است که ستون نمره تراز و جمع کل است که مبنای تصمیم گیری شما برای هفته آینده خواهد بود.
سطر جمع کل:
این سطر نشان می دهد که در چه روزی چه میزان مطالعه داشته اید مسلماً ساعات مطالعه در روزهای تعطیل برای دانش آموزان باید بیشتر از روزهایی باشد که به مدرسه می روند.
سطر فوق برنامه:
ما به هیچ وجه اعتقاد نداریم که داوطلبان کنکور باید زندگی خود را تعطیل کرده و فقط درس بخوانند؛ بلکه این مهم است که بدانند هدف آنها قبولی در کنکور است و هر چه در این راستا به آنها کمک نماید به همین دلیل بقیه فعالیت ها فرعی است و باید کنترل شود. لذا در این ستون ساعات رفتن به باشگاه،کلاس موسیقی و... را یادداشت کنید.به مرور خواهید دید که چه رابطه ای بین این عدد و پیشرفت درسی شما وجود دارد.
سطر خواب :
ساعات خواب خود را نیز بنویسید.باز هم می گویم این توصیه ناشیانه است که بگوئیم از خواب خود کم کنید تا بیشتر مطالعه کنید چرا که کیفیت مطالعه شما نیز افت خواهد کرد.برای افرادی در سنین شما با فعالیت متوسط ،روزانه 6-8 ساعت خواب کفایت می کند که می تواند خواب شب یا خواب وسط روز باشد. سعی کنید به جای اینکه شب بیدار بمانید و درس بخوانید صبح ها زودتر بیدار شوید.
سطر تلویزیون:
این سطر شامل ساعات تماشای تلویزیون و استفاده از رایانه می گردد.به هیچ وجه جمع کل هفته در این ستون نباید دورقمی شود.این را بدانید که هر یک ساعت مشاهده تلویزیون یا مونیتور نه تنها یک ساعت از وقت مفید شما را هدر می دهد بلکه به اندازه نیم ساعت هم شما را خسته می کند.
توصیه ما این است که برنامه ها را به کمک جداول موجود در روزنامه جام جم یا سایت صدا و سیما انتخاب کرده و یک یا دو برنامه را مشاهده کنید.مثلاً یکشنبه ها ساعت 23:15 شبکه سه فوتبال سری A باشگاه های ایتالیا و یا هرشب اخبار ساعت 21 شبکه یک و یا... .
خانه قرمز رنگ:
این خانه مجموع ساعات مطالعه و به عبارتی خلاصه کار هفتگی شما را نشان می دهد.عدد مندرج در این خانه خوب است بین 40 تا 60 ساعت باشد.
در یادداشت های آینده در مورد ویژگی های این جدول بیشتر خواهم نوشت.

با آرزوی موفقیت برای شما
مشاور بخش کنکور      
روح اله آقا صالح         

 

   مدیر وبلاگ
کمی متفاوت
کلبه مهربونی ما همیشه جا برای شما داره فقط مهربون بشنیم جامون بشه اینجا ساحل کویر جنگل کوه همه را داره
نویسندگان وبلاگ -گروهی
خبر مایه
آمار وبلاگ

بازدید امروز :13
بازدید دیروز :165
کل بازدید : 429041
کل یاداشته ها : 432


طراحی پوسته توسط تیم پارسی بلاگ